Wapń jest składnikiem niezbędnym dla prawidłowego funkcjonowania ludzkiego organizmu. Jest podstawą budulcową naszych zębów i kości, gdzie zlokalizowane jest aż ponad 99 procent tego pierwiastka, ale posiada również inne, bardzo istotne funkcje i właściwości. W duecie z witaminą D, która znacznie wspomaga jego wchłanianie, wapń może wspierać wiele procesów zachodzących w organizmie. Znajdziemy go, jeśli chodzi o produkty spożywcze, przede wszystkim w mleku i jego przetworach, ale nie tylko. Jest spora, lecz ograniczona o pewne grupy produktów lista występowania wapnia. Na rynku suplementów diety, możemy znaleźć go w różnych formach, od kropli, które najczęściej podaje się w przypadku dzieci, aż po tabletki.
Wapń - co to jest? Najważniejsze informacje
Tylko odpowiedni poziom wapnia może sprawić, że organizm będzie działać prawidłowo. Jest to ogromnie istotny pierwiastek, odpowiadający za wiele niezbędnych nam do życia funkcji, więc jego niedobory mogą mieć bardzo złe i trudne do wycofania skutki. Wapń jest podstawowym składnikiem tkanki kostnej. Ma swój udział w procesie krzepnięcia krwi oraz przekazywania bodźców. Przyczynia się również do utrzymywania maksymalnego napięcia mięśni szkieletowych oraz mięśnia sercowego. Może ponadto zapobiec kilku ciężkim chorobom. Jest również kluczowym pierwiastkiem dla kobiet w ciąży. Dlatego tak ważne jest zadbanie o jego prawidłowy poziom w naszym organizmie.
Wapń - właściwości, zastosowanie. Na co pomaga?
Wapń posiada następujące właściwości:
· Wapń wspiera leczenie chorób kości.
Wapń pozytywnie wpływa na leczenie chorób kości, takich jak np. osteoporoza. Jest to choroba dotykająca starszych osób, przede wszystkim kobiet. Jej objawem jest zwiększona łamliwość kości, ich kruchość i porowatość. Mając zbyt małą ilość wapnia w organizmie lub zaburzoną jego wchłanialność, może dojść do rozpadu kości, gdyż organizm potrzebuje zgromadzonego wapnia do wielu innych ważnych funkcji. Na osteoporozę narażone są przede wszystkim osoby starsze, nie będące aktywne fizycznie i nie dbające o prawidłowy poziom wapnia oraz witaminy D w swoim organizmie. Ponadto, osoby palące papierosy oraz pijące alkohol w zbyt dużych ilościach, a także ludzie, którzy w rodzinach mieli przypadki tej choroby (jest ona niekiedy przekazywana genetycznie), są również szczególnie narażeni na osteoporozę.
· Wapń może obniżyć ryzyko zachorowania na niektóre choroby.
Stosowanie suplementów bogatych w wapń może zmniejszyć ryzyko zachorowania na niektóre nowotwory, m.in. na raka jelita grubego oraz raka odbytnicy. Ponadto, suplementowanie wapnia może obniżyć ryzyko wystąpienia udaru mózgu i chorób sercowo – naczyniowych. Stosując wapń, należy jednak uważać na to, by nie przekroczyć górnej granicy jego prawidłowego poziomu, gdyż nadmiar tego pierwiastka nie jest wskazany.
· Wapń może zmniejszyć ryzyko nadciśnienia.
Dbanie o prawidłowy poziom wapnia w organizmie może przeciwdziałać wystąpieniu wysokiego ciśnienia krwi. W celu zapobiegania nadciśnieniu, należy stosować dietę bogatą w produkty mleczne z niską zawartością tłuszczów oraz warzywa i owoce.
· Wapń może wspomóc leczenie stanu przedrzucawkowego.
Wapń może mieć pozytywne działanie w przypadku stanu przedrzucawkowego, będącego bardzo poważną chorobą dotykającą kobiet w ciąży. Schorzenie to polega na obecności nadciśnienia oraz rozwoju problemów z nerkami. Jest to jedna z częstszych przyczyn śmierci kobiet będących w ciąży oraz ich dzieci. Dlatego kobiety w takim stanie powinny przyjmować wapń w postaci suplementu diety, oczywiście pod ścisłym nadzorem swojego lekarza prowadzącego ciążę.
· Wapń odgrywa ważną rolę dla kobiet w ciąży.
Zapewnienie odpowiedniego poziomu wapnia będąc w ciąży to podstawa prawidłowego jej przebiegu. Jeśli kobieta w ciąży posiada zbyt małą jego ilość, dziecko zaczyna pobierać wapń z jej organizmu, co może skutkować bólami głowy, bardzo bolesnymi skurczami (głównie mięśni umiejscowionych w nogach) oraz ogólnemu osłabieniu i nadmiernemu zmęczeniu.
Pozostałe właściwości wapnia:
- wspomaga zdrowie zębów i dziąseł
- wpływa na brak problemów z krzepnięciem krwi
- wpływa na szybsze gojenie się ran
- wspomaga zdrowie psychiczne – dobry sen, osiągnięcie stanu relaksu i spokoju psychicznego.
Wapń - zapotrzebowanie i dawkowanie
Zapotrzebowanie na wapń zależy głównie od wieku. Najważniejsze jest to, by dostarczać odpowiednią jego dawkę dzienną w pożywieniu. Szczególnie istotne jest dbanie o prawidłowy poziom tego pierwiastka u dzieci, przede wszystkim w fazie szybkiego wzrostu i rozwoju. Jest to tak ważne, bo jego długotrwałe niedobory mogą mieć w przypadku dzieci bardzo złe i trudne do odwrócenia skutki, m.in. wady postawy, problemy z krzepliwością krwi czy znacznie zwiększoną łamliwość kości. Najlepszy sposób podawania wapnia w przypadku dzieci to podawanie go w formie dostępnych na rynku kropli. Zwiększone zapotrzebowanie na ten składnik występuje również u kobiet w ciąży czy karmiących piersią, a także kobiet po okresie menopauzy oraz osób starszych (po 65. roku życia).
Zapotrzebowanie na wapń dla poszczególnych grup osób przedstawia się następująco:
- dzieci w wieku od 1. do 3. roku życia: 500 mg na dzień
- dzieci w wieku od 4. do 8. roku życia: 800 mg na dzień
- dzieci w wieku od 9. do 18. roku życia: 1300 mg na dzień
- dorośli: 1000 mg na dzień
- kobiety w ciąży i matki karmiące piersią: 1200 - 1500 mg na dzień
- kobiety po menopauzie: 1500 mg na dzień
- seniorzy po 65. roku życia: 1200 - 1500 mg na dzień.
Niedobór wapnia - objawy i przyczyny
Niedobór wapnia nazywany jest hipokalcemią. Hipokalcemia następuje, kiedy w naszym organizmie jest mniej niż 0,95 mmol/l wapnia zjonizowanego. Najczęstszą przyczyną niedoboru wapnia jest nieprawidłowa dieta. Jednak często związany jest on również z zaburzeniami wchłaniania, niedoborem witaminy D, stosowaniem leków moczopędnych czy obecnością niektórych chorób – niedoczynności przytarczyc czy ostrego zapalenia trzustki.
Objawy hipokalcemii to:
- problemy z zębami
- łamliwość kości
- bóle mięśniowe
- skurcze mięśniowe
- nieprawidłowa praca serca
- pogorszenie nastroju
- zaburzenia krzepnięcia krwi.
Nadmiar wapnia - objawy i przyczyny przedawkowania
Nadmiar wapnia w organizmie określany jest jako hiperkalcemia. Rozpoznać ją można, kiedy poziom wapnia zjonizowanego w organizmie przekracza 2,6 mmol/l. Jej przyczyny są różne. Najbardziej narażone na hiperkalcemie są osoby cierpiące na nadczynność tarczycy lub przytarczyc, niedoczynność kory nadnerczy, niektóre spośród nowotworów (m.in. nowotwór kości), a także osoby po zatruciu witaminą D. Jakie są objawy nadmiaru wapnia w organizmie?
- brak apetytu
- nudności
- zaparcia
- senność
- bóle głowy
- swędzenie skóry
- w skrajnych przypadkach – tworzenie się kamieni nerkowych (kamica nerkowa).
Źródła wapnia w jedzeniu
Najlepszym źródłem wapnia są mleko i wszelkie przetwory mleczne. Oczywiście w tym przypadku chodzi o produkty z laktozą. Niestety, aktualnie coraz więcej ludzi cierpi na alergie pokarmowe, w tym alergię na laktozę. Na szczęście, nawet w takiej sytuacji można znaleźć produkty bogate w wapń, będące dobrym, bogatym w ten pierwiastek źródłem.
Przechodząc do konkretnych informacji, produkty, poza mlekiem i produktami mlecznymi z laktozą, stanowiące dobre źródło wapnia to:
- mleko sojowe (co ciekawe, zawiera mniej więcej tyle samo wapnia co mleko krowie)
- tofu i serki sojowe (w większości; trzeba czytać składy)
- soki owocowe, wzbogacone w wapń
- niektóre typy mąki
- niektóre warzywa (np. fasola, soja, natka pietruszki, jarmuż, szpinak, szczypiorek, kapusta – różne rodzaje, bób, dynia, brukselka, groch, burak, brokuł, kalarepa, por, seler, soczewica)
- płatki owsiane
- zarodki pszenne
- mak
- sezam
- migdały
- słonecznik
- wiele typów orzechów – laskowe, arachidowe, włoskie, pistacje
- woda mineralna wzbogacona o wapń.
Wapń – kiedy najlepiej przyjmować?
Wapń w postaci suplementu diety powinno się przyjmować z jednym z posiłków spożywanych w ciągu dnia, najlepiej ze śniadaniem lub kolacją. Jest tak, ponieważ składnik ten wchłania się lepiej i bardziej stabilnie, kiedy stosujemy go wraz z jedzeniem.
Z czym łączyć wapń?
W celu zwiększenia wchłanialności wapnia, warto połączyć go przede wszystkim z witaminą D. Przed rozpoczęciem suplementacji wapnia, warto sprawdzić, poprzez badania krwi, swój poziom magnezu, bo gdy jest poniżej normy, wapń również bardzo źle się przyswaja. Ponadto, wchłanialność wapnia mogą zwiększyć: laktoza, niektóre aminokwasy i pokarmy o kwaśnym odczynie.
Z czym nie łączyć wapnia?
Wapnia nie należy łączyć z cynkiem oraz żelazem, gdyż mogą one znacząco obniżać jego wchłanianie. Pomiędzy przyjmowaniem wapnia oraz cynku lub żelaza powinno się zachować odstęp czasowy wynoszący co najmniej 2 godziny. Jeśli chodzi o substancje obecne w pożywieniu, negatywnie na wchłanianie wapnia wpływać mogą: kwas fitynowy (obecny np. w makaronach, pieczywie czy nasionach roślin strączkowych), kwas szczawiowy (obecny w burakach, szpinaku oraz czarnej herbacie), błonnik, zbyt duża ilość białka i tłuszczów pochodzących od zwierząt w diecie oraz, spośród napojów - alkohol, kawa i napoje gazowane.
Produkty z naszego sklepu, które zawierają wapń:
Produktem z naszego sklepu – Intenson.pl zawierającym wapń, jest Witamina C Complex. Produkt ten posiada najłagodniejszą dla naszego żołądka postać witaminy C – askorbinian wapnia. Oprócz askorbinianu, w składzie znajdują się również naturalne składniki będące źródłem witaminy C – owoc bio baobabu oraz ekstrakt z aceroli. Produkt ten ma za zadanie przeciwdziałać niedoborom witaminy C, wzmacniać organizm, ale również wspierać w przypadku infekcji. Ponadto, połączenie witaminy C i wapnia może mieć wpływ na prawidłowe funkcjonowanie kości, zębów, skóry, czy chrząstek. Witamina C Complex jest suplementem diety w formie tabletek.
Kolejnym produktem posiadającym wapń, który można znaleźć w naszym sklepie jest Pasta orzechowa Nerkowiec&Truskawka. Jest to pasta o naturalnym, zdrowym składzie, bez szkodliwych dodatków, konserwantów oraz białego cukru. Jej składniki to: migdały, orzechy nerkowca, cukier kokosowy oraz liofilizowana truskawka, będąca dobrym źródłem wapnia, ale również wielu innych cennych witamin: witaminy C, A, K, witamin z grupy B, a także potasu, magnezu, fosforu i manganu. Migdały, czyli główny składnik pasty, są bogate w jednonienasycone tłuszcze, zatem mogą wspomóc pracę serca oraz kontrolę prawidłowego cholesterolu. Pasta orzechowa może być idealnym dodatkiem do deserów, owsianek, smoothie czy do smarowania pieczywa.
Kolejnymi produktami naszej marki zawierającymi wapń, są: Sól himalajska jodowana drobna oraz Sól himalajska jodowana gruba. Sól himalajska jest to najczystsza sól na ziemi, dużo zdrowsza i bogatsza, jeśli chodzi o skład, niż sól tradycyjna. Ma strukturę podobną do struktury diamentu. Zawiera, oprócz oczywistego chlorku sodu, wiele równie cennych składników, biorących udział m.in. w procesach odtruwania organizmu czy eliminowania toksyn, a są to: wapń, żelazo, jod, magnez oraz cynk.
Zapraszamy serdecznie do zapoznania się z ofertą produktów dostępnych na naszej stronie – Intenson.pl, gdzie znaleźć można również naturalne kolageny oraz ekologiczne suplementy diety – produkty kompleksowo dbające o nasze zdrowie fizyczne oraz kondycję psychiczną. Zapraszamy również do zapoznania się z naszymi premium superfoods mającymi składniki kompleksowo odżywiające organizm.
Niniejszy artykuł ma jedynie charakter edukacyjno-informacyjny i nie może zastąpić profesjonalnej porady lekarskiej lub u dietetyka.
Bibliografia
- Schoendorfer N., Davies P., Micronutrient interrelationships: synergism and antagonism; Micronutritients, 2012
- Witaminy i mikroelementy. Przewodnik USP, praca zbiorowa, Warszawa 1998
- Szeleszczuk Ł., Kuras M., Znaczenie wapnia w metabolizmie człowieka i czynniki wpływające na jego biodostępność w diecie, Biul. Wydz. Farm. WUM 2014, nr 3
- Kołłątaj W., Szewczyk L., Gospodarka wapniowa – rola wapnia w organizmie ludzkim, Endokrynologia Pediatryczna, 5/2006
- Dolińska B., Łopata K., Ryszka F., Prolaktyna i inne regulatory wchłaniania wapnia, Annales Academiae Medicae Silesiensis, 1/2012.